Als je als belegger wat beursvooruitzichten voor het komende jaar hebt nagelezen dan weet je dat de meeste banken en vermogensbeheerders bijna unaniem positief waren voor aandelen, en vaak specifiek voor Europese aandelen. De meeste van die rapporten worden al in oktober of november geschreven en wanneer het nieuwe jaar begint mag je ze eindelijk meteen naar de digitale prullenbak klikken: Delete!

Beurscrash China 2.0

Het nieuwe beursjaar startte maandag meteen met een crash in de eerste handelsuren toen de Chinese beurs open ging: -7% en de beurs werd voor de rest van de dag gesloten. De Chinese beursautoriteiten hadden voor het nieuwe jaar een nieuw veiligheidsmechanisme in werking gesteld om hoge volatiliteit op de beurs te vermijden. Ironisch genoeg zorgde dat veiligheidsmechanisme net voor méér volatiliteit en grote koersdalingen. In eerdere edities van FondsenAnalyse bespraken we al dat hoe meer beursautoriteiten en banken de marktvolatiliteit op korte termijn proberen te elimineren, des te groter de marktdaling in de toekomst.

Donderdagochtend daalde de Chinese beurs (CSI-300, beurs van Shanghai) opnieuw -7% en de beurs werd al na een halfuur stilgelegd. Terwijl ik dit artikel op donderdagmiddag schrijf, maken de Chinese beursautoriteiten net bekend dat ze het nieuwe systeem met de veiligheidsmechanismen (circuit-breakers) voorlopig stopzetten. Dit kan de druk weer even van de ketel halen, maar morgen eindigt ook een verbod voor Chinese grootaandeelhouders om aandelen te verkopen als hun belang groter is dan 5%. Dat verbod dateert van de crash van deze zomer. De volatiliteit op de Chinese aandelenmarkt zal dus aanhouden en andere wereldbeurzen blijven beroeren. 

Lezers van FondsenAnalyse zullen herinneren dat we vorig jaar al zeer negatief waren op de Chinese beurs en zelfs geprofiteerd hebben van de crash met een short-strategie. Toen de Chinese beurs eind augustus vorig jaar uitbodemde, kozen we op het goede moment om winst te nemen. Sindsdien herstelde de Chinese beurs wel, maar het bleef in ons opzicht zeer fragiel voor een nieuwe correctie waarvan de timing echter onvoorspelbaar was en dus niet ideaal voor een nieuwe short-strategie.

Eén van de factoren die op de Chinese beurs weegt is de hernieuwde depreciatie van de Chinese munt, de yuan. In november werd de yuan door het IMF nog toegevoegd aan de lijst van wereldreservemunten. Vele waarnemers zagen dat als een positief signaal voor de munt. Zij vergaten hierbij dat de Chinese overheid haar greep op de munt nog verder zou moeten loslaten om toetreding tot de SDR-korf van het IMF te bekomen én te behouden. Door een grotere vrijheid kiezen meer Chinezen er nu voor om hun munt te verkopen. Die kapitaaluitstroom weegt op de lokale munt én op de beurs.

Andere wereldbeurzen ook in correctiefase

De crash van de Chinese beurs zorgde er meteen voor dat ook de Aziatische aandelenbeurzen onderuit gingen. De Japanse munt steeg, zoals vaak bij marktpaniek, en dat was negatief voor Japanse aandelen. Met FondsenAnalyse blijven we echter positief op Japanse aandelen. Na ons eerste advies in oktober zijn we nu wel de winsten kwijt, maar we houden de positie aan en voor beleggers die nog niet instapten biedt deze correctie een opportuniteit. 

De andere Aziatische beurzen en de groeimarkten in het algemeen, van India tot Brazilië, deelden verder in de klappen en de MSCI Emerging Markets daalde dit jaar al ruim 5%. En vorig jaar was er al een verlies van 16%, het derde negatieve jaar op rij en beurzen van de groeimarkten bevinden zich nu op het laagste punt sinds 2009. We blijven negatief over deze regio in het algemeen al jarenlang omwille van vele reeds eerder geformuleerde argumenten.

Als we kijken naar de Europese beurzen is het niet veel beter. Donderdagochtend stond de Bel-20 al -4,5% in het verlies voor het nieuwe jaar. Met die prestatie is de Bel-20 nog één van de minst slechte Europese beurzen.

Eén voordeel: weinig beleggers moeten tot nu toe speculatietaks betalen! 

Junk bonds gaven waarschuwingssignaal

Uiteraard kon de Amerikaanse beurs niet aan een daling ontsnappen. Bovendien is het niet alleen de Chinese paniek of de dalende olieprijs die de Amerikaanse beurs neerhaalt. Er doemt ook voor het eerst recessievreesop.

Terecht in onze ogen en de aandelenbeurzen hebben het weer heel lang ontkent. De markt van de hoogrentende obligaties ging vorig jaar al in een stevige correctie en vormde een uitstekend waarschuwingssignaal.

In de decembereditie van FondsenAnalyse stond het volgende:

De prijsdaling van junk bonds (Amerikaanse hoogrentende obligaties) die zich de afgelopen weken doorzette, is een waarschuwing voor de brede aandelenmarkt. De voorbije decennia was een marktcorrectie in junk bonds steeds een voorbode voor een recessie én een baissemarkt in aandelen. Het is dus een kwestie van alert te blijven.

Op deze grafiek staat de evolutie van de Amerikaanse aandelenmarkt (zwarte lijn) en de inverse spread op Amerikaanse junk bonds (blauwe lijn). Hoe meer de rente op junk bonds toeneemt (en de blauwe lijn dus daalt), hoe meer Amerikaanse bedrijfsemittenten in de problemen komen om hun schulden terug te betalen en dit wijst vaak op een recessie (blauwe balken). Recessie zoals begin jaren negentig, 2000 en 2008. Uiteraard gaat dit ook samen meteen een beurscorrectie.

Bovendien hadden de wereldwijde beurzen in 2015 al geen fantastisch jaar. Beleggers in euroland werden echter verwend en verblind door de eurocrash. Doordat de euro maar blijft dalen, bestaat de perceptie alsof alle beurzen ook omhoog gaan. Als we buiten deze eurovisie treden, dan zien we dat er al meer dan een jaar lang een stagnatie op de wereldbeurzen is.

Grondstoffen: Goud stijgt, de rest daalt

De olieprijs blijft richting nieuwe dieptepunten dalen. 34$ per vat en dat is het laagste niveau sinds februari 2004. De olieprijs is nu 68% gedaald sinds de top in 2014. Fijn om te tanken aan de pomp, maar het idee dat de aandelenmarkten zouden profiteren van een lage olieprijs ligt ook al weer onder het stof. De olieprijs is al helemaal een drama voor energie-aandelen. Vele analisten plaatsten aandelen als Royal Dutch Shell op hun kooplijstje voor 2016. Het is te vroeg daarvoor. 

De goudprijs herstelt en komt boven 1100$ piepen. Goudmijnaandelen rijzen op uit de as. De enige aandelensector die de voorbije dagen stevig in de plus ging. Het mag ook wel eens.

Conclusie

Met onze FondsenSelectie zitten we goed beschermd in het huidige scenario. Er werd in de eerste plaats geopteerd voor enkele uitstekende gemengde fondsen. De fondsen worden beheerd door beheerders die tegendraads durven handelen. Alle fondsen houden grote cashposities aan en kwaliteitswaarden die de verliezen sterk beperken in vergelijking met andere fondsen. Eén van de 4 patrimoniale fondsen heeft de aandelenweging in de portefeuille zelfs teruggebracht naar amper 3% voor de marktcorrectie. Een andere patrimoniaal fonds, dat nog maar in december werd toegevoegd, was met zijn defensieve beleggingsstrategie net verkozen in anticipatie op een beurscorrectie.

"Nu we 2016 ingaan, flikkeren voor vele financiële markten de lichten op rood", stond in FondsenAnalyse van december. Om die reden namen we tot nu toe géén enkel wereldwijd aandelenfonds op in de FondsenSelectie.

De malaise in groeimarkten werd ook volledig vermeden en we focussen ons vooral op enkele echt tegendraadse beleggingsthema's.

Met FondsenAnalyse blijven we alert om de valkuilen op de beurs te ontwijken (er zijn er véél), en de richting te kiezen van nieuwe opportuniteiten.